ما در اینجا قصد داریم درباره شباهت ها و تفاوت های بین روغن های بنزینی و دیزلی با هم صحبت کنیم. در حالت کلی روغن های دیزل و بنزینی در ساختار کلی شباهت های بسیاری دارند. آن ها از روغن های پایه + افزودنی هایی که تامین کننده عملکرد های مورد نیاز هستند، تشکیل شده اند. پس از این تعریف ساده می خوایم با آزمایش های مختلفی که بر روی انواع موتورها و روغن های آنم ها انجام می گیرد کار را شروع کنیم:
آلایندگی و نوع عملکرد در کاتالیزورها
یک سیستم کاتالیستی از یک محفظه حاوی فلزاتی که به شدت فعال هستند و در میان خروجی های موتور و اگزوز خودرو قرار می گیرند. نقش آن ها تبدیل گازهای خروجی سمی و مضر به هیدروکربی های غیرفعال و همچنین جذب موادی است که نقش زیادی در آلایندگی هوا دارند. برخی از محصولات جانبی حاصل از احتراق (سرب، روی و فسفر) به شدت می تواند توانایی کاتالیزور ها در تصفیه گازهای خروجی را تحت تاثیر قرار دهند. در نتیجه نوع موادی که در روغن های این دو نوع موتور مورد استفاده قرار می گیرد ( اعم از ترکیبات فسفری، گوگردی، روی و سرب) می تواند به عنوان اولین تفاوت بین روغن های این دو نوع موتور در نظر گرفته شود. موتورهای دیزل از سطح بالایی از افزودنی های ضد سایش (AW) حاوی روی (ZDDP) می باشند و کاتالیزورهای این نوع خودروها به گونه ای طراحی شده اند تا با این نوع مواد همخوانی داشته باشد در حالی که کاتالیزور موتورهای بنزینی این قابلیت را ندارند. این مهمترین دلیلی است که شما نمی خواهید از روغن های دیزلی در موتور خودرو بنزینی خود استفاده نمایید.
نکته: اگر خودرو شما قبل از سال ۱۹۷۵ ساخته شده باشد، شانس زیادی وجو دارد که این نوع کاتالیزورها را نداشته باشد و مورد بالا برای آن صدق نخواهد کرد.
ویسکوزیته
ویسکوزیته یکی از مهمترین ویژگی های روانکارها می باشد. انتخاب روانکار با ویسکوزیته مناسب اولین المان در نوع و انتخاب هر نوع روغنی می باشد. روغنی با ویسکوزیته مناسب که به راحتی قابلیت پمپ شدن در کمترین دمای موتور در هنگام استارت را داشته باشد و در عین حال قابلیت حفاظت از موتور در دماهای بالاتر هنگامی که موتور خودرو در حال کار است را نیز داشته باشد.
به طور معمول روغن های موتورهای دیزلی ویسکوزیته های بالاتری دارند و اگر ما بخواهیم که از این روغن های با ویسکوزیته بالاتر در موتورهای بنزینی استفاده کنیم چندین مشکل اساسی ممکن است به وجود بیاید.
اولین مشکل تولید گرمای زیاد ناشی از اصطکاک داخلای روغن و اجزای موتور است. ما می دانیم که این گرمای تولید شده علاوه بر گرمای خود موتور چه تاثیر بدی در عملکرد خودروهای بنزینی ( احتراق ناقص – عدم پاسخ دهی سیستم خنک کننده برای کاهش دما – هدر رفت سوخت – کاهش قدرت موتور و …) به دنبال خواهد داشت. به طور کلی هرچه دمای موتور ۱۰ درجه بیشتر گردد تقریبا عمر قطعات آن به نصف کاهش پیدا می کند.
دومین مشکل عدم پمپ پذیری روغن های با ویسکوزیته بالا در دماهای پایین است. در زمان استارت ممکن است روغن بیش از اندازه سفت و چسبناک باشد و پمپ روغن توانایی ارسال روغن به قطعات داخلی موتور را نداشته باشد. این مورد قطعا به افزایش سایش در موتور و فرسایش زودرس قطعات خواهد شد.
میزان افزودنی های
روغن های دیزلی حجم بیشتری از افزودنی ها را در حجم روغن خود دارند. بیشترین میزان این افزودنی ها را گروه پاک کننده ها تشکیل می دهند. این افزودنی ها وظایف بسیاری را بر عهده دارند اما مهمترین وظیفه آن ها پاکیزگی موتور و خنثی سازی محیط های اسیدی که در موتور به وجود می آید، می باشد. موتورهای دیزلی پس از احتراق مواد و آلاینده های دوده ای بسیار زیادی تولید می کنند و از طریق ضربات موتور ( کارکرد) به سیستم روغن کاری وارد شده و روغن موتور باید با آن ها مقابله کند. هنگامی که شما این روغن های با افزودنی های اضافی را در یک موتور بنزینی استفاده کنید، می تواند اثرات ویرانگر در عملکرد موتور داشته باشد. مواد پاک کننده در روغن کار خود را انجام می دهند و سعی دارند تا دیواره درون سیلندر را پاکیزه نگه دارند. این افزودنی های بیش از اندازه قوی در پاک کنندگی موجب واکنش با بست ها و اجزای پلاستیکی موتور خواهند داشت و باعث کاهش راندمان موتور و افزایش مصرف سوخت در آن خواهد شد.
حال چگونه روغن های دیزل و بنزینی را از یکدیگر تشخیص دهیم؟
خیلی ساده، روغن ها از یک استاندارد بین المللی تحت عنوان API که برای طبقه بندی روغن ها به کار می رود، بهره می برند که برچسب آن بر روی روغن ها موجود است. روغن هایی که برچسب آن ها با حرف S آغاز می شود روغن های بنزینی و برچسب هایی که با حرف C شروع می شوند روغن های مخصوص دیزل هستند!
مانند این مثال:
روغن دیزل : Sk ZIC X7000 15W-40 API CI4
روغن بنزینی: Sk ZIC X7 5W-30 API SN